Κάθε άτομο που παράγει πνευματικό έργο έχει δικαιώματα επί του έργου του βάσει νόμου. Σύμφωνα με το άρθρο 1 του νόμου 2121/1993, ο δημιουργός αποκτά πνευματική ιδιοκτησία στο έργο του από τη στιγμή της δημιουργίας του.
Ωστόσο, πολύ συχνά ένα πνευματικό έργο ενδέχεται να χρησιμοποιηθεί χωρίς την άδεια του δημιουργού. Ενδεικτικά, το έργο μπορεί να αναπαραχθεί, να μεταφραστεί και να επανακυκλοφορήσει χωρίς να λάβει γνώση ο δημιουργός, και ως εκ τούτου να μην αποζημιωθεί.
Εντούτοις, ο καλύτερος τρόπος για να προστατεύσετε το πνευματικό σας έργο από τη λογοκλοπή και την πειρατεία είναι να προχωρήσετε σε κατοχύρωση των πνευματικών σας δικαιωμάτων. Παρακάτω, θα σας εξηγήσουμε πώς μπορείτε να το κάνετε αυτό.
Τι Είναι τα Πνευματικά Δικαιώματα;
Όπως αναφέραμε παραπάνω, η νομοθεσία της χώρας μας δίνει αυτοδικαίως τα δικαιώματα στο δημιουργό ενός έργου. Αυτά περιλαμβάνουν το δικαίωμα της εκμετάλλευσης του έργου, το οποίο αναφέρεται ως περιουσιακό δικαίωμα, και το δικαίωμα της προστασίας της σχέσης του δημιουργού με αυτό, το οποίο αναφέρεται ως ηθικό δικαίωμα.
Σύμφωνα με το άρθρο 3 του νόμου 2121/1993, το περιουσιακό δικαίωμα δίνει στους δημιουργούς την εξουσία να επιτρέπουν ή να απαγορεύουν:
- την εγγραφή και την αναπαραγωγή του έργου τους με οποιοδήποτε μέσο και μορφή
- τη μετάφραση του έργου τους
- τη διασκευή, την προσαρμογή και τη μετατροπή του έργου τους
- τη διανομή του στο κοινό με οποιαδήποτε μορφή, μέσω πώλησης ή με άλλους τρόπους, χωρίς τη συγκατάθεσή του
- την εκμίσθωση του έργου τους
- τη δημόσια εκτέλεση του έργου τους
- τη μετάδοση ή αναμετάδοση του έργου τους στο κοινό με τη ραδιοφωνία και την τηλεόραση
Σύμφωνα με το άρθρο 6 του νόμου 2121/1993, το ηθικό δικαίωμα δίνει στο δημιουργό τα εξής δικαιώματα:
- της απόφασης για το χρόνο, τον τόπο και τον τρόπο κατά τον οποίον το έργο θα γίνει προσιτό στο κοινό
- της αναγνώρισης της πατρότητάς του πάνω στο έργο, και ειδικότερα το δικαίωμά του να επιλέξει είτε τη μνεία του ονόματός του στα αντίτυπα του έργου του είτε στην ανωνυμία του ή τη χρήση ψευδώνυμου
- της απαγόρευσης κάθε παραμόρφωσης, περικοπής ή άλλης τροποποίησης του έργου του
- της προσπέλασης στο έργο του
Πόσο Διαρκεί η Προστασία των Πνευματικών Δικαιωμάτων;
Η προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων του δημιουργού επί του έργου του διαρκεί όσο η ζωή του δημιουργού, συν 70 χρόνια από το θάνατό του (άρθρο 29, ν.2121/1993). Τα χρόνια υπολογίζονται από την 1η Ιανουαρίου του έτους που έπεται το θάνατο του δημιουργού. Στη συνέχεια, το Δημόσιο, μπορεί να ασκεί τα δικαιώματα αναγνώρισης της πατρότητας του δημιουργού και προστασίας της ακεραιότητας του έργου, όπως ορίζονται από το ηθικό δικαίωμα.
Με Ποιους Τρόπους Γίνεται η Κατοχύρωσή τους;
Όλοι όσοι παράγουν πνευματικό έργο, μπορούν να προχωρήσουν σε κατοχύρωση των δικαιωμάτων τους, ώστε να μην τεθεί θέμα αμφισβήτησης της πατρότητας του έργου. Οι πιο διαδεδομένοι τρόποι για να γίνει αυτό είναι οι εξής:
- με συμβολαιογραφική πράξη: η πράξη κατάθεσης του έργου σε συμβολαιογράφο είναι η πιο σίγουρη μέθοδος για τη βεβαίωση της ημερομηνίας κατάθεσης.
- με συστημένη επιστολή: ο δημιουργός μπορεί να αποστείλει σε τρίτο πρόσωπο το έργο του. Σ’ αυτήν την περίπτωση, ο φάκελος θα πρέπει να παραμείνει σφραγισμένος μαζί με την απόδειξη αποστολής.
Ελάτε σ’ επικοινωνία με το δικηγορικό μας γραφείο για να προστατεύσετε τα δικαιώματά σας επί του έργου σας.