Η επιμέλεια των παιδιών ενός ζευγαριού ανήκει και στους δύο γονείς, σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις όπου ένας γονέας δεν είναι σε θέση να την ασκήσει, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει στην αφαίρεσή της.
Στο παρόν άρθρο όμως, θα εξετάσουμε τη γονική μέριμνα και την απώλεια της επιμέλειας τέκνου. Όποια κι αν είναι η μεμονωμένη περίπτωση, θα πρέπει να τονίσουμε πως προτεραιότητα κάθε γονέα είναι η προστασία του ευάλωτου μέλους της οικογένειας.
Τι Σημαίνουν οι Όροι «Γονική Μέριμνα» και «Επιμέλεια»;
Ο όρος «γονική μέριμνα» καθορίζεται στο άρθρο 1510 του Αστικού Κώδικα. Πιο συγκεκριμένα, το άρθρο αναφέρει πως η μέριμνα για το ανήλικο τέκνο είναι καθήκον και δικαίωμα των γονέων. Μέσα σ’ αυτόν τον όρο περιλαμβάνονται η επιμέλεια του παιδιού, η διοίκηση της περιουσίας του και η εκπροσώπησή τέκνου σε κάθε υπόθεση, δικαιοπραξία ή δίκη, που αφορούν το ίδιο το παιδί ή την περιουσία του.
Επιπλέον, ορίζει πως η γονική μέριμνα ασκείται και από τους δύο γονείς από κοινού. Στην περίπτωση παύσης της λόγω θανάτου, κήρυξης σε αφάνεια ή έκπτωσης του ενός γονέα, τότε η γονική μέριμνα ασκείται αποκλειστικά από τον ένα γονέα.
Η επιμέλεια προσώπου ορίζεται στο άρθρο 1518 του Αστικού Κώδικα που προσδιορίζει πως περιλαμβάνει ιδίως την ανατροφή, την επίβλεψη, τη μόρφωση, την εκπαίδευση και τον προσδιορισμό του τόπου διαμονής του. Σημαντική είναι η παράγραφος όπου αναφέρεται πως κάθε γονέας υποχρεούται να διαφυλάσσει και να ενισχύει τη σχέση του τέκνου με τον άλλο γονέα, τους αδελφούς του, καθώς και με την οικογένεια του άλλου γονέα.
Τι Περιλαμβάνει η Κακή Άσκηση της Γονικής Μέριμνας
Η αφαίρεση της επιμέλειας τέκνου μετά από αίτημα του άλλου γονέα, των πλησιέστερων συγγενών του παιδιού ή του εισαγγελέα, ορίζεται στο άρθρο 1532 του Αστικού Κώδικά. Επιπροσθέτως, το ίδιο άρθρο αναφέρει πως η αφαίρεση της επιμέλειας μπορεί να προκύψει εάν ένας εκ των γονέων (α) παραβαίνει τα καθήκοντα που του επιβάλλει το λειτούργημά του για την επιμέλεια του προσώπου του τέκνου ή τη διοίκηση της περιουσίας του, (β) ασκεί το λειτούργημά του καταχρηστικά ή (γ) δεν είναι σε θέση να ανταποκριθεί σε αυτό.
Σύμφωνα με αυτό το άρθρο, η κακή άσκηση της γονικής μέριμνας ενδέχεται να είναι:
- Η υπαίτια μη συμμόρφωση προς αποφάσεις δικαστικών και εισαγγελικών αρχών που αφορούν το παιδί, καθώς και η μη συμμόρφωση με την υπάρχουσα συμφωνία των γονέων για την άσκηση της γονικής μέριμνας.
- Η διατάραξη της συναισθηματικής σχέσης του τέκνου με τον άλλο γονέα και την οικογένειά του.
- Η υπαίτια παράβαση των όρων για την επικοινωνία του τέκνου με τον γονέα με τον οποίο δεν διαμένει, αλλά και η παρεμπόδιση της επικοινωνίας τους.
- Η κακή άσκηση και η υπαίτια παράλειψη της άσκησης του δικαιώματος επικοινωνίας από τον δικαιούχο γονέα.
- Η αδικαιολόγητη άρνηση να καταβάλει τη διατροφή που ορίστηκε από το δικαστήριο ή συμφωνήθηκε μεταξύ των γονέων.
- Η καταδίκη του γονέα, με οριστική δικαστική απόφαση, για ενδοοικογενειακή βία, για εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας ή για εγκλήματα οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής.
Σε αυτές τις περιπτώσεις το δικαστήριο έχει το δικαίωμα να προχωρήσει σε μερική ή ολική αφαίρεση της γονικής μέριμνας και τις επιμέλειας προσώπου από τον γονέα.
Η επιμέλεια του παιδιού είναι ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί πολύ προσεκτικά, καθώς επηρεάζει άμεσα την ευημερία του τέκνου. Το δικηγορικό γραφείο μας αναλαμβάνει υποθέσεις οικογενειακού δικαίου με τη δέουσα σοβαρότητα. Επικοινωνήστε μαζί μας για την περίπτωσή σας.