Η Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία (ΑΜΚΕ) είναι ένα είδος νομικού οργανισμού που επιδιώκει δραστηριότητες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Για παράδειγμα, τέτοιες εταιρείες ενδέχεται να ασχολούνται με την υλοποίηση κοινωνικών, πολιτιστικών, εκπαιδευτικών και άλλων κοινωφελών δραστηριοτήτων. Σε αντίθεση με τις εμπορικές εταιρείες, οι ΑΜΚΕ δεν έχουν κερδοσκοπικό χαρακτήρα, αλλά επανεπενδύουν κάθε έσοδο που τυχόν έχουν για την επίτευξη των σκοπών τους.
Σ’ αυτό το άρθρο, θα δούμε το νομικό πλαίσιο που καθορίζει μια Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία στην Ελλάδα.
Νομικό Πλαίσιο και Ίδρυση
Η ΑΜΚΕ διέπεται από τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα και πιο συγκεκριμένα από τα άρθρα 741-784. Πιο συγκεκριμένα, το άρθρο 741 του Αστικού Κώδικα αναφέρει πως με τη σύμβασή της, «δύο ή περισσότεροι έχουν αμοιβαίως υποχρέωση να επιδιώκουν με κοινές εισφορές κοινό σκοπό και ιδίως οικονομικό».
Η ίδρυση μιας ΑΜΚΕ γίνεται αρχικά με τη σύνταξη καταστατικού, το οποίο πρέπει να υπογραφεί από όλους τους εταίρους και να κατατεθεί στο Πρωτοδικείο της έδρας της εταιρείας. Το καταστατικό περιλαμβάνει συγκεκριμένες πληροφορίες, όπως η επωνυμία, η έδρα, οι σκοποί της εταιρείας, η διάρκεια της, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των εταίρων, καθώς και ο τρόπος διοίκησης της. Επιπλέον, για την ίδρυση της ΑΜΚΕ απαιτείται εγγραφή ή απαλλαγή από το επιμελητήριο και το ΓΕΜΗ, απαλλαγή των μελών από ασφάλιση στον ΕΦΚΑ και έναρξη στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. της έδρας της εταιρείας.
Σκοπός της ΑΜΚΕ
Οι σκοποί μιας ΑΜΚΕ μπορούν να ποικίλουν. Η μόνη προϋπόθεση είναι να μην είναι κερδοσκοπικοί. Ενδεικτικά, Αστικές Μη Κερδοσκοπικές Εταιρείες αποσκοπούν στην προώθηση της τέχνης, του πολιτισμού, της εκπαίδευσης, της επιστήμης, της προστασίας του περιβάλλοντος και της κοινωνικής αλληλεγγύης.
Διοίκηση και Μέλη της ΑΜΚΕ
Η διοίκηση της ΑΜΚΕ ανατίθεται συνήθως σε Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο εκλέγεται από τους εταίρους και είναι υπεύθυνο για τη λήψη αποφάσεων που αφορούν τη λειτουργία της εταιρείας. Ο αριθμός των μελών στο Διοικητικό Συμβούλιο, καθώς και οι συγκεκριμένοι ρόλοι ορίζονται στο καταστατικό της εταιρείας. Στο άρθρο 748 του Αστικού Κώδικα προσδιορίζεται πως «η διαχείριση των εταιρικών υποθέσεων ανήκει, αν δεν συμφωνήθηκε διαφορετικά, σε όλους μαζί τους εταίρους. Για κάθε πράξη χρειάζεται η συναίνεση όλων των εταίρων».
Επιπλέον, μέλη μιας ΑΜΚΕ μπορούν να είναι τόσο φυσικά όσο και νομικά πρόσωπα. Από το άρθρο 270 του νόμου 4072/2012 προκύπτει πως όλα τα μέλη ευθύνονται για τα χρέη της εταιρείας. Από την άλλη πλευρά, το άρθρο 50 του νόμου 4174/2013 ορίζει πως τυχόν χρέη και οφειλές της εταιρείας είναι στη δικαιοδοσία των ασκούντων διοίκησης.
Ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που πρέπει να αποσαφηνίσουμε είναι πως οι εταίροι της ΑΜΚΕ μπορούν να αμειφθούν εάν παρέχουν κάποια συγκεκριμένη εργασία. Ωστόσο, η εταιρεία είναι μη κερδοσκοπική, πράγμα που σημαίνει ότι τα κέρδη δεν διανέμονται στα μέλη, όπως θα συνέβαινε σε μια εταιρεία κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
Έσοδα της ΑΜΚΕ
Οι ΑΜΚΕ συχνά στηρίζονται σε δωρεές, χορηγίες, και επιχορηγήσεις για τη χρηματοδότησή τους. Επιπλέον, συχνά έχουν μια συνδρομή, τη οποία οφείλουν να καταβάλλουν όλα τα μέλη. Ωστόσο, το άρθρο 742 του Αστικού Κώδικα περί εισφορών αναφέρει πως «μπορούν να συνίστανται σε εργασία τους, σε χρήματα ή σε άλλα αντικείμενα, καθώς και σε κάθε άλλη παροχή».
Εάν σας ενδιαφέρει η σύσταση μιας Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας, επικοινωνήστε με το δικηγορικό μας γραφείο για να ξεκινήσουμε άμεσα τη διαδικασία.