Η κληρονομική διαδοχή είναι ένας βασικός νομικός όρος του κληρονομικού δικαίου, ο οποίος αναφέρεται στη μεταβίβαση της περιουσίας ενός ατόμου στους κληρονόμους του μετά τον θάνατό του. Πρόκειται για ένα πολύπλοκο θέμα που απασχολεί τους περισσότερους πολίτες.
Σε αυτό το άρθρο θα αναπτύξουμε τις βασικές τάξεις της κληρονομικής διαδοχής, όπως ορίζονται από τον Αστικό Κώδικα.
Βασικές αρχές της κληρονομικής διαδοχής
Η κληρονομική διαδοχή μπορεί να είναι είτε εκούσια είτε εξ αδιαθέτου. Η εκούσια κληρονομική διαδοχή επιτρέπει στο άτομο να διαμοιράσει την περιουσία του όπως αυτό επιθυμεί, αφού προκύπτει στην περίπτωση ύπαρξης διαθήκης. Η εξ αδιαθέτου διαδοχή προκύπτει όταν δεν υπάρχει διαθήκη και ακολουθεί έναν συγκεκριμένο κανόνα που ορίζεται στο τέταρτο κεφάλαιο του Αστικού Κώδικα (άρθρα 1813-1824).
Οι τάξεις των κληρονόμων
Στην περίπτωση της εξ αδιαθέτου διαδοχής, το ποιος έχει δικαίωμα στην κληρονομιά καθορίζεται με βάση τη συγγένεια του κληρονόμου με τον αποθανόντα. Έτσι, έχουν καθοριστεί συγκεκριμένες «τάξεις» που υποδεικνύουν τη σειρά προτεραιότητας στην κληρονομιά.
#1 Πρώτη τάξη: Κατιόντες
Η πρώτη τάξη κληρονόμων περιλαμβάνει τους κατιόντες του αποθανόντος, δηλαδή τα παιδιά και τους απογόνους τους. Αυτό σημαίνει πως αν ο αποθανόντας έχει παιδιά, τότε αυτά είναι οι πρώτοι δικαιούχοι της περιουσίας. Στην περίπτωση που κάποιο παιδί έχει ήδη αποβιώσει, η κληρονομιά θα μεταβιβαστεί στα εγγόνια ή στους κατιόντες του παιδιού αυτού. Η πρώτη τάξη έχει προτεραιότητα σε σχέση με τις υπόλοιπες, και τα παιδιά κληρονομούν κατ’ ισομοιρία (άρθρο 1813 ΑΚ).
#2 Δεύτερη τάξη: Ανιόντες και αδέλφια
Αν δεν υπάρχουν κατιόντες, τότε η περιουσία πηγαίνει στη δεύτερη τάξη, η οποία περιλαμβάνει τους γονείς και τα αδέλφια του αποθανόντος. Σε αυτήν την περίπτωση, οι γονείς και τα αδέρφια κληρονομούν κατ’ ισομοιρία. Στην περίπτωση όπου κάποιο από τα αδέρφια έχει αποβιώσει, η κληρονομιά περνά στα τέκνα του (άρθρο 1814 ΑΚ).
Μια ιδιαίτερη περίπτωση είναι τα ετεροθαλή αδέλφια. Στην περίπτωση όπου συντρέχουν με γονείς, αμφιθαλείς αδέλφια και κατιόντες των αμφοθαλών αδελφών, τότε τα ετεροθαλή αδέλφια δικαιούνται το μισό της μερίδας που ανήκει στους αμφιθαλείς (άρθρο 1815 ΑΚ).
#3 Τρίτη τάξη: Παππούδες και γιαγιάδες
Αν δεν υπάρχουν κατιόντες, γονείς ή αδέλφια, η περιουσία περνά στους παππούδες και γιαγιάδες του αποθανόντος. Σε αυτήν την τάξη, η περιουσία χωρίζεται ισομερώς ανάμεσα στους παππούδες και τις γιαγιάδες και των δύο γραμμών (άρθρο 1816 ΑΚ).
#4 Τέταρτη τάξη: Προπάπποι και προγιαγιάδες
Η τέταρτη τάξη περιλαμβάνει τους προπάππους και τις προγιαγιάδες του αποθανόντος. Αν δεν υπάρχουν κληρονόμοι από τις πρώτες τρεις τάξεις, η περιουσία περνά στους προπάππους και τις προγιαγιάδες. Η διανομή γίνεται ισομερώς ανεξάρτητα αν ανήκουν στην ίδια ή σε διάφορες γραμμές (άρθρο 1817 ΑΚ).
#5 Πέμπτη τάξη: Σύζυγος που επιζεί
Εάν δεν υπάρχουν κληρονόμοι από τις προηγούμενες τάξεις, η κληρονομιά περνά στο σύζυγο που επιζεί (άρθρο 1821 ΑΚ). Ωστόσο, πρέπει να αναφέρουμε πως ο σύζυγος που επιζεί καλείται με τους συγγενείς της πρώτης τάξης στο τέταρτο και με τους συγγενείς των άλλων τάξεων στο μισό της κληρονομίας (άρθρο 1820 ΑΚ).
#6 Έκτη τάξη: Δημόσιο
Η έκτη και τελευταία τάξη τίθεται σε ισχύ όταν δεν υπάρχουν κληρονόμοι σε καμία από τις παραπάνω τάξεις. Σ’ αυτήν την περίπτωση, ως εξ αδιαθέτου κληρονόμος καλείται το δημόσιο (άρθρο 1824 ΑΚ).
Η κληρονομική διαδοχή βασίζεται σε σαφείς διατάξεις που καθορίζουν ποιος δικαιούται να κληρονομήσει. Επικοινωνήστε με το δικηγορικό γραφείο μας για να ξεδιαλύνετε τα κληρονομικά μας και να διαμοιράσετε την περιουσία σας.