Το κληρονομικό δίκαιο αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς και πολύπλοκους κλάδους του δικαίου, καθώς ρυθμίζει θέματα που αφορούν τη μεταβίβαση της περιουσίας ενός ατόμου μετά τον θάνατό του. Έχει να κάνει με τις σχέσεις μεταξύ των κληρονόμων όσο και τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθήσουν για να εκπληρώσουν τις επιθυμίες του αποθανόντος. Όπως είναι λογικό, πολλοί πολίτες έχουν αρκετές απορίες σχετικά με το αντικείμενο.
Στο παρόν άρθρο θα αναλύσουμε βασικές έννοιες, διαδικασίες και ερωτήματα που προκύπτουν συχνά σχετικά με το κληρονομικό δίκαιο.
Τι είναι το Κληρονομικό Δίκαιο;
Το κληρονομικό δίκαιο ορίζει το πώς διανέμεται η περιουσία ενός αποθανόντος ατόμου. Η περιουσία μπορεί να περιλαμβάνει ακίνητα, χρήματα, αλλά και κινητά αντικείμενα. Στα πλαίσια του τομέα αυτού, ορίζεται πως η κληρονομιά μπορεί να μεταβιβαστεί είτε βάσει διαθήκης είτε εξ αδιαθέτου, στην περίπτωση απουσίας της.
Διαθήκη: Ο Ρόλος της και Πότε Είναι Απαραίτητη
Η διαθήκη αποτελεί το κύριο εργαλείο για τον καθορισμό των κληρονόμων και της κατανομής της περιουσίας. Είναι μια γραπτή δήλωση, η οποία έχει συγκεκριμένη σύνταξη και εκφράζει τη βούληση του διαθέτη. Είναι σημαντικό να κατανοήσετε πως υπάρχουν διάφοροι τύποι διαθήκης, όπως η ιδιόγραφη, η δημόσια και η μυστική. Κάθε είδος έχει συγκεκριμένες απαιτήσεις εγκυρότητας και γι’ αυτό θα πρέπει να συμβουλευτείτε έναν νομικό πριν προχωρήσετε στη σύνταξή της.
Ποιος Έχει Δικαίωμα σε Κληρονομιά;
Χωρίς διαθήκη, εφαρμόζεται η εξ αδιαθέτου διαδοχή. Αυτό σημαίνει πως η περιουσία θα κατανεμηθεί στους νόμιμους κληρονόμους σύμφωνα με τη σειρά συγγένειας, όπως σύζυγοι, παιδιά, γονείς και αδέλφια.
Η σειρά των κληρονόμων καθορίζεται από τον βαθμό συγγένειας με τον αποθανόντα. Πρώτοι δικαιούχοι είναι οι κατιόντες (παιδιά και εγγόνια), ακολουθούμενοι από τον σύζυγο και στη συνέχεια από τους ανιόντες (γονείς, παππούδες). Εάν δεν υπάρχουν συγγενείς, η περιουσία περιέρχεται στο Δημόσιο. Οι τάξεις της κληρονομικής διαδοχής καθορίζονται στα άρθρα 1813-1824 του Αστικού Κώδικα.
Κληρονομικό Δικαίωμα και Υποχρεώσεις
Η αποδοχή της κληρονομιάς είναι μια πράξη που συνοδεύεται τόσο από δικαιώματα όσο και από υποχρεώσεις. Ο κληρονόμος μπορεί να αποδεχθεί την κληρονομιά είτε ανεπιφύλακτα είτε με το «ευεργέτημα της απογραφής». Στην πρώτη περίπτωση, αποδέχεται την κληρονομιά μαζί με τα βάρη της, η οποία αναμειγνύεται με την προσωπική του περιουσία. Στη δεύτερη περίπτωση, ευθύνεται μόνο μέχρι την αξία της περιουσίας που κληρονομεί, προστατεύοντας έτσι τα προσωπικά του περιουσιακά στοιχεία. Η αποδοχή με το ευεργέτημα της απογραφής καθορίζεται στο άρθρο 1902 του Αστικού Κώδικα.
Εάν οι υποχρεώσεις της κληρονομιάς και τα χρέη είναι πολλά, τότε οι κληρονόμοι έχουν το δικαίωμα αποποίησης της κληρονομιάς, όπως ορίζεται στο άρθρο 1847 του Αστικού Κώδικα. Η προθεσμία για την αποποίηση είναι μόλις τέσσερις μήνες, και για αυτό θα πρέπει να ξεκινήσει τη διαδικασία χωρίς καθυστερήσεις.
Επίσης, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι κληρονόμοι υποχρεούνται να καταβάλουν τον ανάλογο φόρο κληρονομιάς. Ο φόρος καθορίζεται βάσει της αξίας της περιουσίας και του βαθμού συγγένειας.
Το κληρονομικό δίκαιο είναι ένας περίπλοκος τομέας που συχνά παιδεύει τους πολίτες. Ωστόσο, με τη σωστή καθοδήγηση μπορείτε να ολοκληρώσετε τη διαδικασία και να τακτοποιήσετε τα κληρονομικά σας. Επικοινωνήστε με το δικηγορικό γραφείο μας για να ξεκινήσετε άμεσα τις διαδικασίες.