Το ηλεκτρονικό εμπόριο είναι η διαδικασία αγοραπωλησίας προϊόντων και υπηρεσιών μέσω του διαδικτύου, και πλέον αποτελεί έναν από τους πιο δυναμικούς τομείς της παγκόσμιας οικονομίας. Η ανάπτυξη του e-commerce επιταχύνθηκε ραγδαία τα τελευταία χρόνια, ενισχύοντας και των αριθμό των επιχειρήσεων που ασχολούνται με αυτό. Έτσι, εάν ενδιαφέρεστε να ανοίξετε ένα e-shop, θα πρέπει να γνωρίζετε ορισμένα πράγματα που προβλέπει το νομοθετικό του πλαίσιο.
Σ’ αυτό το άρθρο, σας ενημερώνουμε για όλες τις πτυχές του ηλεκτρονικού εμπορίου που πρέπει να γνωρίζετε πριν δραστηριοποιηθείτε με αυτό.
Νομικό πλαίσιο του ηλεκτρονικού εμπορίου
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το ηλεκτρονικό εμπόριο ρυθμίζεται από την Οδηγία 2000/31/ΕΚ, με τον τίτλο «Οδηγία για το Ηλεκτρονικό Εμπόριο». Η Ελλάδα, ως κράτος-μέλος, ενσωμάτωσε την οδηγία στη νομοθεσία του κράτους με το Προεδρικό Διάταγμα 131/2003. Βασικοί άξονες της οδηγίας αυτής είναι η ελευθερία εγκατάστασης και παροχής υπηρεσιών, η ασφάλεια των συναλλαγών και η προστασία των καταναλωτών.
Προστασία καταναλωτών
Η προστασία των καταναλωτών αποτελεί έναν από τους θεμελιώδεις πυλώνες του νομικού πλαισίου για το ηλεκτρονικό εμπόριο. Οι επιχειρήσεις οφείλουν να παρέχουν σαφείς και κατανοητές πληροφορίες για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που προσφέρουν. Ενδεικτικά, πρέπει να αναγράφονται εμφανώς τα χαρακτηριστικά τους, η τιμή, τα έξοδα αποστολής και οι διαθέσιμοι τρόποι πληρωμής. Επιπλέον, οι καταναλωτές πρέπει να ενημερώνονται για τα δικαιώματά τους.
Από την άλλη πλευρά, η προστασία των καταναλωτών περιλαμβάνει και την προστασία των προσωπικών τους δεδομένων που παρέχουν στις επιχειρήσεις. Για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος, η Ευρωπαϊκή Ένωση προχώρησε στη διαμόρφωση του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων (GDPR). Ο κανονισμός αυτός ορίζει ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να συλλέγουν, να επεξεργάζονται και να αποθηκεύουν τα προσωπικά δεδομένα με νόμιμο και διαφανή τρόπο. Την ίδια στιγμή, οι καταναλωτές διατηρούν το δικαίωμα να ζητήσουν τη διαγραφή ή τη διόρθωση των δεδομένων τους.
Ηλεκτρονικές Συναλλαγές και Φορολογία
Ακόμα ένα στοιχείο που επηρεάζει τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο ηλεκτρονικό εμπόριο είναι η συμμόρφωση με τις διατάξεις για τις πληρωμές. Πιο συγκεκριμένα, με την Οδηγία 2015/2366/ΕΕ για τις υπηρεσίες πληρωμών (Payment Services Directive 2 – PSD2), η οποία ενσωματώθηκε στη νομοθεσία της χώρας μας με το νόμο 4537/2018. Η οδηγία αυτή ενισχύει την ασφάλεια των ηλεκτρονικών πληρωμών και εισάγει αυστηρότερους κανόνες για την προστασία των δεδομένων πληρωμών.
Άλλο ένα σημαντικό ζήτημα για τις επιχειρήσεις είναι η φορολόγηση των ηλεκτρονικών πωλήσεων. Σύμφωνα με τις φορολογικές διατάξεις, οι επιχειρήσεις πρέπει να καταβάλλουν τον ΦΠΑ για τις πωλήσεις που πραγματοποιούν εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο κανονισμός που διέπει το συγκεκριμένο ζήτημα είναι η Οδηγία 2006/112/ΕΚ για το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από την 01/7/2021, τέθηκε σε εφαρμογή η νέα ψηφιακή εφαρμογή «One-Stop Shop» (OSS) και «One-Stop Shop Εισαγωγών» (IOSS).
Διασυνοριακό Εμπόριο και Διεθνείς Διαφορές
Το διασυνοριακό ηλεκτρονικό εμπόριο φέρνει νέες ευκαιρίες, αλλά και νέες προκλήσεις για τις επιχειρήσεις που ασχολούνται με αυτό. Οι επιχειρήσεις πρέπει να γνωρίζουν τόσο τη νομοθεσία της χώρας τους όσο και της χώρας στην οποία δραστηριοποιούνται. Η Οδηγία 2013/11/ΕΕ για την εξωδικαστική επίλυση διαφορών καταναλωτών (ADR) και ο Κανονισμός 524/2013 για την ηλεκτρονική επίλυση διαφορών (ODR) παρέχουν το απαραίτητο νομικό πλαίσιο για την εξωδικαστική επίλυση των διαφορών σε περιπτώσεις διασυνοριακού εμπορίου.
Το ηλεκτρονικό εμπόριο προσφέρει τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης για τις επιχειρήσεις. Ωστόσο, οι νομικές προκλήσεις που έχουν ν’ αντιμετωπίσουν είναι σημαντικές. Εάν θέλετε να εξερευνήσετε τις δυνατότητες του διαδικτύου, επικοινωνήστε με το δικηγορικό γραφείο μας, για να σας ενημερώσουμε για κάθε πτυχή της επιχείρησής σας.