Οι εργασιακές συμβάσεις αποτελούν τη βάση για κάθε επαγγελματική σχέση μιας και καθορίζουν τόσο τα δικαιώματα όσο και τις υποχρεώσεις των εργοδοτών και εργαζομένων. Έτσι, η σύμβαση είναι το έγγραφο που αποτυπώνει τη συμφωνία και αποτελεί κεντρικό μέρος κάθε υπόθεσης εργατικού δικαίου.
Οι διαφορές μεταξύ των εργασιακών συμβάσεων σχετίζονται με το αντικείμενο, τη διάρκεια και τους όρους της συνεργασίας. Σ’ αυτό το άρθρο, θα δούμε τα κυριότερα είδη συμβάσεων που χρησιμοποιούνται στην Ελλάδα.
Ποιες Εργασιακές Συμβάσεις Υπάρχουν
#1 Σύμβαση Αορίστου Χρόνου
Η σύμβαση αορίστου χρόνου είναι ίσως η πιο συνηθισμένη μορφή εργασιακής σύμβασης. Με αυτήν τη σύμβαση, ο εργαζόμενος προσλαμβάνεται χωρίς καθορισμένη ημερομηνία λήξης. Αυτό σημαίνει πως η συνεργασία μπορεί να συνεχιστεί όσο υπάρχει συμφωνία και από τις δύο πλευρές.
Οι όροι λύσης της συνεργασίας είναι πιο σύνθετοι και απαιτούν έγγραφη προειδοποίηση ή αποζημίωση σε περίπτωση απόλυσης, ενώ ο εργαζόμενος δικαιούται προστασία για την αδικαιολόγητη απόλυση, όπως προβλέπεται στο το άρθρο 74 του νόμου 3863/2010.
#2 Σύμβαση Ορισμένου Χρόνου
Η σύμβαση ορισμένου χρόνου διαφέρει από το προηγούμενο είδος αφού καθορίζει συγκεκριμένη διάρκεια απασχόλησης. Τυπικά λήγει αυτομάτως όταν συμπληρωθεί ο χρόνος που ορίζεται στη σύμβαση, όπως προβλέπεται από την παράγραφο 1 του άρθρου 669 ΑΚ. Ωστόσο, το άρθρο 672 ΑΚ προβλέπει πως τόσο ο εργοδότης όσο και ο μισθωτός έχουν το δικαίωμα να καταγγείλουν τη σύμβαση για «σπουδαίο λόγο» χωρίς τήρηση προθεσμίας.
Οι συμβάσεις αυτές χρησιμοποιούνται συχνά σε θέσεις που απαιτούν πρόσκαιρη εργασία ή καλύπτουν συγκεκριμένες ανάγκες, όπως έργα με καθορισμένη διάρκεια ή εποχική απασχόληση. Σημαντικό είναι να σημειώσουμε πως σε περίπτωση διαδοχικών ανανεώσεων, ο εργαζόμενος μπορεί να αποκτήσει τα δικαιώματα εργαζομένου αορίστου χρόνου.
#3 Σύμβαση Εργασίας με Μερική Απασχόληση
Η σύμβαση μερικής απασχόλησης επιτρέπει στους εργαζομένους να εργάζονται λιγότερες ώρες ή ημέρες σε σχέση με την πλήρη απασχόληση. Το συγκεκριμένο είδος σύμβασης διέπεται απ’ όσα προβλέπει το άρθρο 38 του νόμου 1892/1990, το οποίο τροποποιήθηκε με το άρθρο 59 του νόμου 4635/2019 (ο οποίος τροποποιήθηκε με τον ν. 5151/2024).
Αυτό το είδος σύμβασης είναι ιδανικό για εργαζόμενους που θέλουν ευελιξία ή για εργοδότες που έχουν ανάγκη από εργαζόμενους για περιορισμένο χρόνο. Τα δικαιώματα και οι αμοιβές είναι αναλογικά μικρότερα, αν και δίνονται και πάλι οι βασικές παροχές στον εργαζόμενο, όπως η ασφάλιση και οι άδειες.
#4 Σύμβαση Εκ Περιτροπής Εργασίας
Η σύμβαση εκ περιτροπής εργασίας είναι μια πιο ευέλικτη μορφή απασχόλησης που προσαρμόζεται στις ανάγκες της επιχείρησης. Σε αυτό το μοντέλο, ο εργαζόμενος εργάζεται με περιοδικό ωράριο, όπως λίγες ημέρες την εβδομάδα ή με εναλλαγές σε εβδομάδες ή μήνες. Ομοίως και η σύμβαση μερικής απασχόλησης, και αυτό το είδος καθορίζεται στο άρθρο 38 του νόμου 1892/1990 μετά την τροποποίησή του από το άρθρο 59 του νόμου 4635/2019 (ο οποίος τροποποιήθηκε με τον ν. 5151/2024).
Αυτή η σύμβαση είναι ιδιαίτερα χρήσιμη σε περιπτώσεις που οι ανάγκες της επιχείρησης παρουσιάζουν διακυμάνσεις ανάλογα με τις εποχές ή τις παραγγελίες.
#5 Σύμβαση Έργου
Η σύμβαση έργου αφορά την εκτέλεση συγκεκριμένου έργου ή καθήκοντος, και όχι τη συνεχή απασχόληση του εργαζομένου, όπως ορίζεται στο άρθρο 681 ΑΚ. Συνήθως, είναι χρήσιμη για τη συνεργασία με εξωτερικούς συνεργάτες ή ελεύθερους επαγγελματίες που προσλαμβάνονται για να ολοκληρώσουν μια συγκεκριμένη εργασία.
Σε μια σύμβαση έργου, η σχέση διακόπτεται αυτόματα με την ολοκλήρωση του έργου, χωρίς να απαιτείται προειδοποίηση ή αποζημίωση. Ο εργαζόμενος δεν απολαμβάνει όλες τις παροχές των υπόλοιπων μορφών συμβάσεων, όμως έχει μεγαλύτερη ευελιξία στον τρόπο εργασίας του.
Οι εργασιακές συμβάσεις καθορίζουν κάθε πτυχή της επαγγελματικής ζωής σας. Επικοινωνήστε με το δικηγορικό γραφείο μας για κάθε ζήτημα εργατικού δικαίου που αντιμετωπίζετε.